بررسی نقش حمایت اجتماعی بر روی کیفیت زندگی سالمندان شهر مشهد در سال 1393

مقدمه: امروزه فقط افزایش طول عمر نشانه توسعه نیست؛ بلکه در این میان کیفیت زندگی سالمندان و نقش متغیرهای اجتماعی در ارتقا آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. لذا تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش حمایت اجتماعی بر روی کیفیت زندگی سالمندان شهر مشهد انجام شده است. روش: در این پژوهش پیمایشی به‌ منظور سنجش کیفیت زندگی از پرسشنامه استاندارد  SF36 و جهت سنجش حمایت اجتماعی از پرسشنامه استاندارد Philips استفاده ‌شد. جامعه آماری کلیه شهروندان سالمند بالای 65سال مشهد و حجم نمونه 265 نفر بود که به روش نمونه‌گیری‌ طبقه‌ای خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند. داده‌ها از 9 محله منتخب در شهر مشهد در سال 1393 گردآوری ‌شد. همچنین جهت تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS نسخه 16 و آزمون‌های رگرسیون، همبستگی پیرسون و مقایسه میانگین‌ها استفاده‌ شد. یافته‌ها: میانگین ‌نمره‌ ی ‌کل‌ کیفیت زندگی سالمندان 52/64بود و زیر مقیاس کارکرد ‌اجتماعی از میان سایر مقیاس‌ها بیشترین مقدار را به خود اختصاص داد. همچنین میانگین نمره کل حمایت اجتماعی 49/65بدست آمد که زیر مقیاس حمایت‌ عاطفی با میانگین نمره 64/87 بیشترین میزان را به خود اختصاص داد. نتایج آزمون مقایسه میانگین نشانگر وجود ارتباط معنادار بین دو متغیر کیفیت زندگی و جنسیت بود. بطوری که مردان سالمند نسبت به زنان سالمند به طرز معنی‌داری از کیفیت زندگی بالاتری برخوردار بودند (0/000=P). همچنین در بین ابعاد کیفیت زندگی، تنها در بعد جسمانی اختلاف معنادار بود (0/000=P). بطوری که مردان، کیفیت زندگی جسمانی بالاتری در مقایسه با زنان داشتند. بین حمایت اجتماعی کل و جنسیت ارتباط معناداری مشاهده نشد، در بین ابعاد آن نیز تنها در بعد حمایت اطلاعاتی تفاوت معناداری (0/000=P) بین زنان و مردان وجود داشت. در نهایت حمایت اجتماعی و ابعاد آن بر کیفیت زندگی سالمندان تأثیر معناداری داشت و به ‌طورکلی 35 درصد از تغییرات کیفیت زندگی آنان را تبیین می‌کرد که در این ‌بین حمایت عاطفی بیشترین تأثیر را بر روی کیفیت زندگی سالمندان داشت. نتیجه‌گیری: حمایت عاطفی بیشترین تأثیر را بر روی کیفیت زندگی سالمندان دارد، اما باید توجه داشت که آنان با توجه به وضعیت اجتماعی، اقتصادی و جسمانی خود به میزان بیشتری به سایر انواع حمایت مانند حمایتهای ابزاری و اطلاعاتی هم نیاز دارند.